Вельмі кароткі змест
Беларуская вёска, прыблізна 1970-я гады. У двары дзеда Антона і бабы Ганны нарадзіліся два шчаняці ў сабакі Пальмы.
Унукі гаспадароў, блізняты Толя і Коля, выбралі сабе па шчаняці: Толя ўзяў Бульку, а Коля — Боба. Шчаняты вучыліся пазнаваць свет, знаёміліся з іншымі жывёламі двара. Мама Пальма вучыла іх сабачай мове і паводзінам. Аднойчы яны пазнаёміліся са сваім бацькам — сур'ёзным і строгім сабакам Султанам.
Запомніце адно, дзеці: галоўнае ў нашым жыцці - служыць людзям, служыць сумленна. Людзі - нашы сябры... Але добрых людзей, нашых сяброў, куды больш, чым кепскіх.
Калі Толя і Коля захварэлі, іх бацька забраў хлопчыкаў і шчанят у горад. У гарадской кватэры шчаняты сутыкнуліся з новымі выпрабаваннямі: цётка Каця не любіла сабак, яны пашкодзілі яе туфлі. У паліклініцы яны наладзілі сапраўдны пераполах. На выстаўцы сабак яны ўбачылі розныя пароды і зразумелі, што не трэба саромецца быць звычайнымі сабакамі.
Праз тыдзень бацька вырашыў вярнуць шчанят у вёску. Хлопчыкі плакалі, але разумелі, што так будзе лепш. Булька і Боб вярнуліся да мамы Пальмы, дзе яны маглі свабодна гуляць і расці. Яны вырашылі стаць карыснымі людзям і не шкадавалі, што не з'яўляюцца пародзістымі сабакамі.
Толя і Коля засталіся ў вёсцы яшчэ на тыдзень, каб канчаткова папраўляцца. Шчаняты былі шчаслівыя, што зноў апынуліся ў вясковым двары, дзе яны маглі свабодна бегаць і гуляць, дзе іх любілі і разумелі.
Падрабязны пераказ па раздзелах
Былі сляпыя, сталі відушчыя
Маленькае шчаня прачнулася і ўпершыню адкрыла вочы. Яно ўбачыла святло і сваю маму, якая ляжала побач. Шчаня не ведала, як яе завуць, але адчувала яе цяпло і пах.
Добра ў нашай будцы каля мамы. Утульна, мякка, цёпла. І светла! Як добра, калі светла, а не цёмна. Бачыш, куды ступаць, і не стукаешся носам.
Хто каго выбраў
Неўзабаве да будкі падышлі два хлопчыкі - Толя і Коля. Яны ўбачылі, што шчаняты ўжо глядзяць, і вырашылі падзяліць іх паміж сабой. Толя выбраў Бульку, а Коля - Боба, які меў белы кончык хваста.
Нас пачынаюць блытаць
Праз некалькі дзён хлопчыкі пачалі блытаць шчанят, бо Боб вымазаў свой белы хвосцік у пыл і ён стаў шэрым. Толя і Коля доўга не маглі разабрацца, хто ёсць хто, пакуль не памылі шчанят і не ўбачылі зноў белы кончык хваста ў Боба.
Мы ідзём гуляць самі
Аднойчы раніцай, калі мамы не было ў будцы, шчаняты вырашылі пайсці на прагулку самі. Яны выбраліся праз дзірку ў плоце і апынуліся ў гародзе. Там яны ўбачылі ката, які гуляў з жабай. Шчаняты заступіліся за жабу, але кот падрапаў ім носы.
Знаёмства з Генкам
На двор прыйшоў хлопчык Генка са сваім сабакам Султанам. Генка сказаў, што шчаняты непародзістыя, і пачаў вучыць Толю і Колю, як трэба выхоўваць сабак. Султан аказаўся бацькам Булькі і Боба, але ён паводзіў сябе вельмі строга і не праяўляў да іх ніякай пяшчоты.
Шчаняча-парасяча-кашэчыя канцэрты
Шчаняты пазнаёміліся з іншымі жыхарамі двара. Яны ўбачылі свінню з парасятамі, якія рабілі трэніроўку - бегалі па двары туды-сюды па камандзе маці-свінні. Адно парася застрала галавой у плоце, і дзед Антон дапамог яму вызваліцца.
Страшыдла з ікламі на лбе
Увечары шчаняты ўпершыню ўбачылі карову. Спачатку яны вельмі спалохаліся яе вялікіх рагоў, але потым зразумелі, што карова зусім не страшная і дае смачнае малако. Баба Ганна падаіла карову і дала шчанятам паспрабаваць малака.
Першы мамін урок
Пальма пачала вучыць шчанят сабачым правілам і паводзінам. Яна расказала ім пра тое, як сабакі павінны служыць людзям і дапамагаць ім.
Памагаць чалавеку - вось для гэтага мы і жывём. Мы, простыя сабакі, ахоўваем дом чалавека, яго жывёлу, маёмасць, дзяцей. А чула я ад Султана - ён у горадзе да двух гадоў гадаваўся...
Толя прапаў
Толя і Коля захварэлі пасля купання ў халоднай рацэ. Да іх прыйшоў доктар. Боб хацеў падлізацца да доктара, але той адлупцаваў яго дубчыкам. Мама Пальма растлумачыла шчанятам, што нельга да ўсіх аднолькава лашчыцца.
Няўдалае паляванне. Смелая курыца
Шчаняты ўбачылі, як курыца смела абараняла сваіх куранят ад драпежнай птушкі. Боб захацеў злавіць кураня, але Булька яго спыніў. Пасля гэтага яны заблукалі ў гародзе, дзе ўбачылі, як кот здзекваўся з жабы. Шчаняты заступіліся за жабу, але кот іх падрапаў.
«Гэта вам не ветлячэбніца!»
Дзядзька Міхась прыехаў у вёску на машыне, каб забраць хворых дзяцей у горад. Толя і Коля ўпрасілі бацьку ўзяць з сабой і шчанят. Мама Пальма спрабавала дагнаць машыну, але яе злавілі і вярнулі назад.
На выстаўцы сабак
У горадзе дзядзька Міхась павёў усіх на выстаўку сабак. Там было шмат розных парод - і вялікіх, і маленькіх. Некаторыя сабакі былі вельмі прыгожыя і мелі медалі. Шчаняты адчувалі сябе няёмка, бо яны былі непародзістыя.
У гарадской кватэры
У гарадской кватэры шчанятам было цяжка прывыкнуць. Цётка Каця, маці Толі і Колі, не любіла сабак і злавалася, калі яны рабілі лужынкі на падлозе. Яна нават хацела выкінуць іх з кватэры, але дзядзька Міхась заступіўся за шчанят.
Жывёлы - не цацкі, каб з імі гуляць, забаўляцца, а потым выкідваць. І так развялося ў горадзе многа бяздомных катоў і сабак. Бяруць вось такія, як вы, забаўляюцца, а потым выганяюць.
Помста
Ноччу шчаняты знайшлі туфлі цёткі Каці і пагрызлі іх у помсту за тое, што яна дрэнна з імі абыходзілася. Раніцай цётка Каця моцна раззлавалася, але дзядзька Міхась супакоіў яе, сказаўшы, што ў яе і так шмат туфляў.
Мы з Бобам маўчалі, прытуліўшыся адзін да аднаго, дрыжалі. Нам таксама хацелася плакаць ад крыўды і болю. І нашто толькі мы сюды ехалі!
І ўсё-такі жыць добра!
Праз тыдзень усе вярнуліся ў вёску. Шчаняты былі шчаслівыя, што зноў убачаць маму Пальму і свой родны двор. Яны вырашылі, што будуць добрымі сабакамі і будуць дапамагаць людзям.
Мама... Скора мы ўбачым маму! Гаў, гаў! Ура, ура! Мы зноў будзем жыць і расці на волі. Як добра расці на волі! І мы вырасцем вялікімі і дужымі.
Мы не вырасцем пустышкамі. Не! Мы будзем служыць людзям, памагаць ім у рабоце. Як добра жыць на свеце, калі ад цябе будзе людзям карысць!