Вельмі кароткі змест
Беларуская вёска, прыблізна 1960-я гады. У лесе ваўкі напалі на маладое ласяня і параніліся яго.
Ляснік знайшоў параненае ласяня і прынёс яго дадому.
Сям'я лесніка выхавала ласяня, якое атрымала мянушку Губаты. Яно моцна прывязалася да дзяцей лесніка і жыло ў іх гаспадарцы. Калі ласяня вырасла, леснік вырашыў адвезці яго ў пушчу, каб вярнуць да дзікага жыцця. Губаты спрабаваў прывыкнуць да лесу, але сумаваў па людзях і вярнуўся да сям'і лесніка.
Аднойчы ў лесе Губаты сустрэў двух паляўнічых-браканьераў.
Губаты дажаваў лісце, губляючы долу зялёную сліну, хацеў падацца адгэтуль і толькі сабраўся адводзіць галаву, як на міг пачуў, што нешта моцна ляснула, а пасля асляпіла, зваліла з ног...
Браканьеры застрэлілі даверлівага Губатага, які не баяўся людзей і падышоў да іх, спадзеючыся на ласку.
Падрабязны пераказ па раздзелах
Назвы раздзелаў у пераказе – умоўныя.
Раздзел 1. Напад ваўкоў і нечаканае выратаванне
Маленькае ласяня жыло з маці ў лесе. Яно ўжо ведала многіх лясных жыхароў - баязлівага зайца, барсука-валацугу, рыжую лісу. Аднойчы на іх напалі ваўкі. Яны параніліся ласяня, і яно схавалася пад густы куст.
Прачнуўшыся, ласяня пачула крокі і ўбачыла чорна-белага сабаку. Яно было вельмі слабое і не магло ўцякаць. Сабака залаяў, і да ласяняці падышоў высокі чалавек - мясцовы ляснік.
Ляснік, прыйшоўшы дамоў не вуліцай, а сцежкай, праз загадзя адчыненыя жонкай дзверы ўнёс ласяня ў хату, за парогам якой стаяла вялікая печ, дзе шугала полымя і кіпела вада ў гаршках.
Раздзел 2. Дом і дзеці лесніка
Леснік прынёс ласяня дадому і пачаў лячыць яго рану. Жонка дапамагала яму, прынесла падбел для прыкладвання. Ласяня было вельмі галоднае, і леснік накарміў яго малаком з бутэлькі.
З суседняга пакоя выйшлі дзеці лесніка - сямігадовы хлопчык і пяцігадовая дзяўчынка. Яны з цікавасцю разглядалі ласяня.
Найбольш ласяня пасябравала з гаспадаровымі дзецьмі... З імі яно і дурэла, бегала па двары, брала з іхніх рук смачны хлеб, салодкія цукеркі і пернікі, ад іх яно атрымала смешную мянушку — Губаты.
Раздзел 3. Імя для ласяняці. Губаты адмаўляецца ад волі
Прайшло некалькі тыдняў. Ласяня акрыяла, рана зажыла. Яно жыло ў падпаветцы, а днём гуляла па двары. Губаты пасябраваў з сабакам і цялём, але карова яго не прымала.
Хораша і люба, што гледзіцё так Губатага, але блага, што трымаеце. Ён звер і павінен жыць у лесе. Там яго дом... Пасцель, яда, воля... Цяжка бывае дзікаму зверу, калі яго залішне прыручаць людзі...
Раздзел 4. Губаты на волі
За зіму Губаты вырас і змяніўся. Ён стаў высокім і моцным, аброс густой поўсцю, у яго пачалі расці рогі. Вясной ён засумаваў па волі і пачаў уцякаць у лес.
Ён стаў пакрысе дзічэць. Можа, і зусім здзічэў бы, вырас у дужага вялікага лася, заваяваў бы пакрысе сабе добрае для харчу, сну, гулянак месца, меў бы сярод ласёў славу, калі б не людзі.
Губаты не мог яшчэ зусім ад іх адвыкнуць. Аднойчы, як пачуў неспадзявана далёкія людскія галасы, ён, усхваляваны, радасны, нават адурнелы ад шчасця, пабег да іх на злом галавы праз стары лес.
Раздзел 5. Гібель Губатага
У лесе Губаты сустрэў двух паляўнічых-браканьераў.
Губаты ўсё стаяў і пазіраў, здзіўляючыся, што самі нарэшце ідуць да яго людзі, углядаюцца; ён пачуў пагрозлівы парахавы пах са ствалоў, але не збаяўся...