Вельмі кароткі змест
Беларуская вёска, 1980-я гады. Сцяпан прыехаў з Мінска дапамагчы маці забіць кабана.
З дапамогай суседа Лёніка яны забілі кабана. Пазней прыехалі сёстры Сцяпана з мужам адной з іх. За сталом маці дзяліла мяса паміж дзецьмі.
Матчыны рукі ляжалі на краі стала... Сцяпан, прыгледзеўшыся раптам жахнуўся: якія ж яны старыя! Здрабнелі, счарнелі, абсыпаліся шэрым прысакам...
Сцяпан убачыў, як маці аддае ўсё дзецям, пакідаючы сабе толькі рэшткі. Ён успомніў бацьку, наведаў яго магілу. Калі сёстры з мужам сабраліся ехаць дадому, Сцяпан вырашыў застацца з маці, каб дапамагаць ёй па гаспадарцы.
Ноччу ён убачыў, як маці дзеліць мяса па кучках для кожнага з дзяцей. Раззлаваўшыся, што яна нічога не пакідае сабе, Сцяпан выбег з хаты. Вярнуўшыся, ён застаў маці ў хляве, дзе яна рыхтавала корм жывёле. Сцяпан далучыўся да працы, маўкліва прызнаючы сваю віну і разумеючы, што не можа пакінуць маці адну.
Падрабязны пераказ
Падзел пераказу на часткі — умоўны.
Прыезд Сцяпана да маці
Сцяпан прыехаў у вёску да маці дапамагчы забіць кабана. Ён прабраўся праз дзірку ў плоце, агледзеў сад без снегу, паспрабаваў сарваць грушу з дрэва. Каля хлява яго сустрэў сабака Арсік, якому Сцяпан прывёз рыбіну са сталоўкі.
Маці выйшла з хаты з вёдрамі па ваду. Яна была ў старым кажусе і шарсцяной хустцы. Сцяпан спачатку стрымана павітаўся, але потым расчуліўся і пацалаваў маці ў шчаку. Маці паскардзілася на хворыя рукі.
Маці залыпала вачыма, і Сцяпан, ведаючы, якія лёгкія ў яе вочы на слёзы, паспяшаўся загаварыць пра іншае: — Ідзём, кабана пакажаш.
Забой кабана
Сцяпан пайшоў па суседа Лёніка, які меў патрэбную швайку. Лёнік якраз рабіў падвойныя вокны ў сенцах. Ён узяў швайку, паяльную лямпу і пайшоў дапамагаць. У хаце застаўся яго сын Віця.
Мужчыны забілі і абсмалілі кабана. Маці стаяла побач, падавала што трэба і сачыла, каб каты не ўкралі мяса. Калі кабана разабралі, прыехала малодшая дачка Ніна.
Размовы за сталом
За сталом сабраліся Сцяпан, Лёнік, маці і Ніна. Размаўлялі пра гаспадарку. Лёнік пытаўся ў маці, навошта ёй столькі жывёлы - два кабаны, авечкі, карова, качкі, куры. Маці тлумачыла, што трымае жывёлу для дзяцей, каб было чым пачаставаць, калі прыедуць.
Пазней прыехалі сярэдняя дачка Вера з мужам Колем на белым 'жыгулі'. Яны прывезлі гасцінцы.
Дзяльба кабанчыка
Маці сядзела наўколенцах перад цыратаю, перад усім сваім мясным багаццем... раскладала кавалкі па кучках і казала: — Табе, табе, табе... А гэта Сцяпану.
Маці дзяліла мяса паміж дзецьмі, сабе амаль нічога не пакідаючы. Сцяпан не вытрымаў і ўзарваўся.
Што гэта ў нас робіцца? Усё расклала, усё па кучках, а сабе?.. Што сабе пакідаеш? Капыты? Хвост? Ці табе не трэба? Ужо, можа, есці не будзеш?
Маці спрабавала апраўдацца тым, што ў яе ёсць яшчэ адзін кабан, але Сцяпан выбег з хаты. Ён дайшоў да могілак, дзе быў пахаваны бацька.
Вяртанне Сцяпана
Калі Сцяпан вярнуўся, усе збіраліся ад'язджаць. Маці стаяла каля варот і глядзела ўслед машыне.
Постаць матчына здавалася сумная, як позняя-позняя восень... А тут яшчэ — гарбуз. Ён ляжаў на каленях цяжкі, нібыта матчын папрок, яе сумная радасць, схаваная ад дзяцей бяда.
Сцяпан папрасіў спыніць машыну, аддаў гарбуз Колю і вярнуўся да маці. Ён знайшоў яе ў хаце, дзе яна дзяліла рэшткі мяса.
Каму ж я, сынок, раблю? Вам і раблю. Мне той кавалак не палезе ў горла, калі вам не аддам.
Сцяпан пайшоў у хлеў і пачаў рэзаць сечку для жывёлы. Маці прыйшла дапамагаць яму.
Бегла вакол свае восі кола, чахкаў нож, сечка сыпалася пад ногі, а Сцяпан круціў і круціў, не адводзячы вачэй ад белай анучкі на матчыным пальцы.