Першае каханне (Аляхновіч)
Вельмі кароткі змест
Невялікая беларуская вёска Гулічы, прыкладна 1950-я гады. Сямікласнік Яўген Шостак хадзіў у школу ў мястэчка Азярцы за два кіламетры ад дому.
Разам з ім у школу хадзіла аднакласніца Марылька Кранько.
На навагоднім балі Марылька танцавала з дзесяцікласнікам Мішам, што выклікала рэўнасць у Яўгена. Ён пакінуў баль, але дзяўчына пайшла следам. Неўзабаве Марылька захварэла на ангіну і трапіла ў бальніцу. Яўген штодня наведваў яе пасля ўрокаў.
Калі пачалася веснавая паводка, школу зачынілі на канікулы. Яўген вырашыў сарваць пралескі для Марылькі і перайсці праз разбушаваную рэчку Ясеньку. Ён ледзь не патануў, але здолеў данесці кветкі. У выніку сам захварэў на запаленне лёгкіх і апынуўся ў той жа бальніцы.
Яе блакітныя вочы свяціліся трывогай, ласкай і дабрынёй. У руках яна трымала прынесеныя Яўгенам кветкі, а вусны шапталі: 'Я ведала, што ты прыйдзеш, ведала...'
Падрабязны пераказ
Падзел пераказу на часткі – умоўны.
Школьнае сяброўства Яўгена і Марылькі
У невялікай вёсцы Гулічы, што знаходзілася за два кіламетры ад рэчкі Ясенькі, жыла сям'я Шостакаў. Іх сын Яўген быў адзіным сямікласнікам у вёсцы і хадзіў у школу ў мястэчка Азярцы.
Разам з ім у школу хадзіла Марылька Кранько, таксама сямікласніца. Яны сядзелі за адной партай, разам вярталіся дадому, рыхтавалі ўрокі, улетку працавалі на сенажаці, а зімой каталіся на лыжах і санках.
Навагодні баль і першыя рэўнасць
На школьным навагоднім балі Марылька была ў блакітнай сукенцы, яе светлыя валасы былі завязаны шырокай стужкай. Яна танцавала з дзесяцікласнікам Мішам Свістуном, які часта нахіляўся да яе і нешта шаптаў на вуха.
У той вечар у Яўгена ўпершыню моцна зашчымела сэрца. Чаму Марылька танцуе з Мішкам Свістуном, чаму так радасна пазірае на яго і весела смяецца? Ад гэтых думак яму аж горача зрабілася.
Не вытрымаўшы гэтага відовішча, Яўген пайшоў да выхада. Марылька заўважыла гэта і пайшла за ім. Яна сказала, што Міша добры толькі для танцаў, а яны з Яўгенам - суседзі і свае людзі.
Шостак хутчэй адчуў сэрцам, чым зразумеў, што з ім нешта сталася. Раней раніцай маці доўга не магла яго дабудзіцца, цяпер жа ўскокваў з ложка пасля першага яе слова.
Веснавая паводка і выратаванне кветак
Вясной Марылька захварэла на ангіну і трапіла ў бальніцу. Яўген кожны дзень пасля ўрокаў наведваў яе. Санітарка цётка Клава заўсёды сустракала яго з усмешкай і давала белы халат.
Шостак садзіўся на край ложка, трымаў яе гарачыя рукі ў сваіх, і яны, пазіраючы адно аднаму ў вочы, доўга шапталіся, здаецца, аб усім на свеце.
Аднойчы раніцай пачалася паводка, і школу зачынілі на канікулы. Яўген вырашыў нарваць пралесак для Марылькі. У Мілеўскім ляску ён знайшоў прыгожыя кветкі і выбраў пяць самых буйных, каб у Марылькі былі адны пяцёркі.
'Толькі б не ўпасці, — калацілася думка. — Сам, можа, як і выберуся, а кветкі прападуць'. Зноў на імгненне паўсталі добрыя ўважлівыя вочы Марылькі. Яны сумна ўсміхаліся...
Каб дабрацца да бальніцы, трэба было перайсці праз разліўшуюся Ясеньку. Яўген рашыўся пераскочыць па вялікіх камянях, але паслізнуўся і апынуўся па грудзі ў вадзе. Трымаючы кветкі над галавой, ён здолеў выбрацца на бераг.
У бальніцы прамоклага Яўгена сустрэла цётка Клава. Яна хутка зняла з яго мокры кажушок і пачала расціраць спіртам. Прыйшоў доктар Нікадзім Сяргеевіч, агледзеў хлопца і сказаў, што калі абыдзецца без запалення, то Яўген нарадзіўся ў кашулі.
Без запалення лёгкіх не абышлося, і Яўген таксама апынуўся ў бальніцы. На наступны дзень Марылька наведала яго ў палаце. Яе блакітныя вочы свяціліся трывогай і ласкай, а ў руках яна трымала прынесеныя ім пралескі.
Марылька радасна ўсміхалася, прыўзнімалася з падушкі, працягвала адразу абедзве рукі, таксама ціха гаварыла: 'Я ведала, што ты вось-вось прыйдзеш, бо якраз сонейка заглянула ў акно...'