Адна капейка (Сцяпан)
Вельмі кароткі змест
Горад у Беларусі, 1967 год. У чэрвеньскі дзень дзевяцігадовы хлопчык знайшоў на сцежцы ў скверы восемдзесят сем капеек.
Каля гаспадарчай крамы ён сустрэў жабрака Барыска.
Барысок паабяцаў хлопчыку выканаць па адным жаданні за кожную капейку. Хлопчык аддаў яму ўсе грошы, акрамя адной капейкі, якая засталася ў кішэні. Тую капейку ён пазней са злосці шпурнуў у кусты.
Калі хлопчык вярнуўся дадому, ён убачыў новы ровар — першае выкананае жаданне. Усе наступныя восемдзесят пяць жаданняў таксама здзейсніліся.
Як жа мне сёння спатрэбілася б тая восемдзесят сёмая капейка. Тая, што засталася ў кішэні, якую я потым злосна шпурнуў у кусты, а не паклаў у далонь гарбатага анёла...
Падрабязны пераказ
Падзел пераказу на часткі – умоўны.
Знаходка і сустрэча з Барыскам
У чэрвеньскі дзень дзевяцігадовы хлопчык ішоў праз парк ад аўтобуснага прыпынку да пляца з фантанам. Звычайна ў тым парку мужчыны пілі віно і гаманілі, а па вечарах моладзь высвятляла адносіны.
У траве быў сапраўдны россып жоўтых і белых манетак. Іх было так шмат, што я спалохаўся. Я абпоўзаў, агледзеў і абмацаў зямлю і траву на два бакі ад сцежкі.
Хлопчык знайшоў восемдзесят сем капеек. Ад нечаканага шчасця ў яго калаціліся рукі, спіна зрабілася мокрай ад поту. Ён некалькі разоў пералічыў грошы, і з кожным разам атрымлівалася розная сума. У галаве закруціліся думкі пра тое, што можна купіць - ад ножыка-складанчыка да марозіва і квіткоў у кіно.
Выходзячы з гаспадарчай крамы, ён убачыў Барыска. Той стаяў пры ганку, еў белы хлеб і выядаў з лусты мякіш. Маленькі гарбаты чалавечак быў ростам з хлопчыка, меў праваленыя бяззубыя вусны і ўсміхаўся.
-- Барысок усё магёт... За кожную капеечку, выканаю жаданне. Дай, дай, дай, чуеш, малы, дай Барыску, а то ... --- мармытаў, прыгаворваў, як падалося, на ўсю вуліцу старац
Хлопчык спачатку спалохаўся і разгубіўся. Раней ён не любіў Барыска, нават кідаў у яго каменнем. Але старац працягнуў яму цукерку, і хлопчык узяў яе. Тады Барысок папрасіў грошы, абяцаючы выканаць за кожную капейку па адным жаданні.
Здзяйсненне жаданняў
Хлопчык аддаў Барыску ўсе знойдзеныя грошы, акрамя адной капейкі, якая засталася ў кішэні. Ён быў гатовы расплакацца ад таго, што так хутка развітаўся са сваім скарбам. Калі вярнуўся да крамы, Барыска ўжо не было.
У калідоры стаяў навюткі чорны ровар... Удыхнуў востры пах машыннага алеею, і той пах падаўся смачнейшым за водар смажанай бульбы, ярчэйшым за водар сунічнага варэння
Калі хлопчык вярнуўся дадому, у калідоры стаяў новы чорны ровар. Гэта было першае жаданне, якое выканаў Барысок. І другое, і пятае, і восемдзесят шостае жаданне таксама здзейсніліся. Хлопчык паверыў у цудадзейную сілу старца.
Страчаная капейка
Я разгублена міргаў і быў гатовы расплакацца... Рукі калаціліся, як у злодзея. Пальцы намацалі ў цемры кішэні манетку. Тое была адна капейка
Апошняя капейка, якая засталася ў кішэні, магла б ператварыцца ў скрыначку запалак ці шклянку газіроўкі. Але хлопчык злосна шпурнуў яе ў кусты. Цяпер, праз гады, яму вельмі не хапала той восемдзесят сёмай капейкі, якую ён не аддаў гарбатаму анёлу.