Купальскія светлякі (Колас)

Заўвага: Гэты пераказ быў створаны ШІ, таму можа змяшчаць памылкі.

🪲

Купальскія светлякі

1925

Кароткі змест апавядання

Арыгінал чытаецца за 5 хвілін

Мікразмест

Знайшоўшы папараць кветку, чалавек пачуў мову ночы і прыроды: старыя дрэвы мудра разважалі аб вечнай зменлівасці жыцця, а кароткачасовыя агеньчыкі маленькіх ганарыстых жучкоў забаўлялі ноч і чалавека.

Падзел пераказу на часткі – умоўны.

Чароўная ноч і яе зорнае неба

Ноч спусцілася на зямлю, распляла свае чорныя косы і прытаілася ў лесе, каб ахоўваць сон людзей і прыроды. Гэта была добрая ночка, якая пазмятала з неба ўсе хмаркі, і яно заззяла тысячамі рознакаляровых зорак.

🌙

Ночка — персаніфікаваная ноч, жаночы вобраз, добрая, клапатлівая, падобная да маці, ахоўвае сон людзей і прыроды, мудрая, з пачуццём гумару.

Расцярушыла ночка свой цёмны пыл, распляла над зямлёю свае чорныя косы, а сама, як маці, прытаілася ў лесе, каб вартаваць і ахоўваць сон людзей і сон прыроды. Гэта была добрая ночка.

Чалавек, які знайшоў кветку папараці

У гэтую ноч адзін чалавек шукаў кветку папараці, якая, паводле паданняў, зацвітае ў Купальскую ноч агнявістым цветам. Многія людзі шукалі гэтую кветку, але ніхто не знаходзіў яе, бо папараць ніколі не цвіла з таго часу, калі пачала расці на свеце.

👨🏻

Чалавек — мужчына, які шукаў кветку папараці ў Купальскую ноч і знайшоў яе, дзякуючы чаму стаў разумець мову прыроды, цікаўны, схільны да назірання.

Гэтая знаходка зрабіла чалавека шчаслівым. Усякія згрызоты і непрыемнасці не краналі яго. На душы ў яго было спакойна і радасна. А цікавей за ўсё тое, што яму сталі вядомы галасы прыроды...

Філасофская размова дубоў

Ідучы па лесе, чалавек пачуў, як перамаўляюцца дрэвы. Яго зацікавіла гутарка двух велізарных дубоў, што стаялі ўскрай лесу. Ноч, цішыня і зорнае неба настроілі іх на філасофскі лад.

🌳

Першы дуб — велізарнае дрэва, стары, мудры, філасофскі настроены, разважае пра сутнасць жыцця і яго зменлівасць.

Чым цікава жыццё, — казаў адзін дуб, — дык гэта тым, што яно хоць і ідзе па пэўных законах, але вечна змяняецца і разгортвае новыя старонкі. І колькі б ты ні жыў, ніколі не пасягнеш яго мнагалучнасці.

Другі дуб адказаў, што ў гэтым і ёсць мудрасць жыцця. Ён таксама выказаў захапленне зорамі, іх святлом, якое вабіць і прыцягвае.

🌲

Другі дуб — велізарнае дрэва, стары, мудры, філасофскі настроены, захапляецца зорамі і іх святлом.

Самаўпэўненыя светлякі

Раптам пачуўся тоненькі-тоненькі галасок, які ішоў аднекуль з-пад каранёў дуба. Чалавек зірнуў уніз і ўбачыў, што па дубовых каранях і па траве поўзалі харошанькія светлячкі з цёмнымі галоўкамі і зеленаватымі агеньчыкамі на жывоціках.

✨

Светлячкі — група маленькіх жучкоў з цёмнымі галоўкамі і зеленаватымі агеньчыкамі на жывоціках, слухаюць прамову свайго лідэра.

З іх чарады абабраўся адзін жучок з таўсцейшым жывоцікам і больш прыметным агеньчыкам. Ён прымасціўся на кары дубовага кораня і пачаў прамаўляць да жучынай грамадкі.

🪲

Светлячок-прамоўца — тоненькі жучок з таўсцейшым жывоцікам і ярчэйшым агеньчыкам, самаўпэўнены, ганарлівы, лічыць сябе і сабе падобных вышэйшымі за іншыя крыніцы святла.

Ёсць многа на свеце агнёў, але яны аджылі свой час. Жыццё не стаіць на адным месцы... значыць, і агонь павінен перайсці ў іншыя формы. Такімі формамі і зʼяўляемся мы, чуеце, жучкі? Мы!

Светлячок-прамоўца высмейваў дуб за тое, што той захапляецца зоркамі, не заўважаючы новых агнёў пад сваім карэннем. Ён паклікаў жучка, які сядзеў на лістку суніцы, каб паказаць яго агеньчык як прыклад новага агнявога вобраза.

🐞

Жучок на лістку суніцы — адзін са светлячкоў, які сядзіць на лістку суніцы і адгукаецца на зварот светлячка-прамоўцы.

У сухім леташнім лісці пад карэннямі дуба шаснула яшчарка і спытала, каму свеціць агонь светлячкоў. Светлячок-прамоўца адказаў, што іх агонь свеціць перш за ўсё ім самім, і што яны самі — сонца, зоры, месяц.

🦎

Яшчарка — маленькая рэптылія, якая жыве ў сухім леташнім лісці пад карэннямі дуба, цікаўная, задае пытанні светлячкам.

А нам — цьфу на сонца, на зоры, на месяц, на купальскія агні, што пазапальваны па лесе ў гэтую ноч. Каля іх сялянская дурнота спраўляе свае танцы. Мы ж самі — сонца, зоры, месяц!..

Адказ ночы і чалавека

Пачуўшы гэтыя самаўпэўненыя словы, ночка засмяялася. Яна назвала светлячкоў мілымі жэўжыкамі і сказала, што хоць іх час цяпер, але яны толькі малюпасенькі адбітак сонца. Калі яна сыдзе з зямлі, іх агеньчыкі пагаснуць у бляску дня.

Ха-ха-ха! — засмяялася ночка. — Мілыя вы жэўжыкі! Усё гэта вельмі пацешна, але самі вы — толькі малюпасенькі адбітак сонца, а вы плюеце на яго. Ну, што ж? Ваш час, пазабаўляйцеся, дзеткі.

Чалавек таксама засмяяўся і сказаў, што калі ён адыдзе ад светлячкоў на два крокі, іх агні знікнуць з яго вачэй. Чалавек разумеў мову жучкоў, але яны не разумелі мовы чалавека.